Hà Thu reviews Viet Thanh Nguyen’s The Displaced for VnExpress.net
Cuốn “Kẻ ly hương” được Nguyễn Thanh Việt – nhà văn gốc Việt đoạt giải Pulitzer văn chương năm 2016 – chủ biên.
Sách có tên gốc tiếng Anh là The Displaced: Refugee Writers on Refugee Lives, được Bùi Thanh Châu dịch ra tiếng Việt, Phương Nam Books ấn hành. Nguyễn Thanh Việt tập hợp 17 tác giả từ nhiều nước như Mexico, Bosnia, Iran, Afghanistan, Ukraine, Hungary, Chile, Ethiopia, Việt Nam, thuyết phục họ kể lại câu chuyện nhập cư của mình. Trước Kẻ ly hương, Nguyễn Thanh Việt từng ra mắt tập truyện ngắn Người tị nạn, xuất bản ở Việt Nam cuối năm 2017.
Trong tác phẩm, Reyna Grande đặt ra câu hỏi về ranh giới giữa người tị nạn Hồi giáo hợp pháp và những người nhập cư trái phép, đồng thời kể quá khứ ly tán của gia đình cô. Aleksandar Hemon kể lại hành trình nhập cư từ Bosnia đến Mỹ của ông. Kalia Yang kể lại ký ức về sự can đảm của những trẻ em trong trại tị nạn ở Thái Lan.
Trong sách, Nguyễn Thanh Việt viết: “Sự công bình chân chính là tạo ra một thế giới của những cơ hội xã hội, kinh tế, văn hóa, và chính trị vốn sẽ cho phép tất cả những con người câm nín này kể lại câu chuyện của họ và được nghe thấy, thay vì lệ thuộc vào một nhà văn hay một kiểu người đại diện nào đó. Không có sự công bình như thế, sẽ không bao giờ có hồi kết cho những làn sóng người lưu vong, cho việc tạo ra những con người càng câm lặng hơn nữa, hoặc, chính xác hơn, cho sự câm lặng khôn cùng của hàng triệu tiếng nói”.
Trang Bustle nhận xét Kẻ ly hương là “một sự khám phá cảm động và sâu sắc về cuộc khủng hoảng tị nạn”. Trang The Economist đánh giá: “Cuốn sách đã thành công trong việc minh chứng ở khía cạnh nào đó, cộng đồng ly hương này giống với các quốc gia khác, cũng có những thần thoại lập quốc riêng, nhưng tất cả người dân đều mang trong mình những tấn bi kịch, những chiến thắng hay nỗi đau – và mỗi người đều có một câu chuyện riêng để kể lại”.
Hà Thu
